Dişin iç kısmında, diş dokularının beslenmesinde ve korunmasında önemli görevi olan sinirler (pulpa dokusu) vardır. Pulpa, dişin kuron kısmından başlayıp kök ucuna kadar ilerler. Pulpa dokusunun iltihaplanması sonrasında dişte kendiliğinden başlayan çok şiddetli ağrılar oluşmaya başlar, dişin tedavi edilerek uzun yıllar ağızda fonksiyon görmesini sağlamak için kanal tedavisi yapmak gerekir.

Peki neden iltihaplanır, enfekte olur veya hasar görür bu sinirler ?

• Diş çürüklerinin sinir tabakasına kadar ilerlemesi
• Ortodontik tedaviler sonucunda dişe aşırı baskı uygulanması sonucunda canlılığını yitirmesi
• Dişe travma gelmesi sonucunda dişin kırılması,çatlaması
• İleri seviye diş eti hastalıkları olan hastalarda
• Dişlerin bazı sebeplerden dolayı aşınması sonucunda hasar görmesiyle
• Porselen veya zirkonyum için diş kesimleri yaparken estetiği sağlamak için dişleri küçültürken sinirlerin açığa çıkması
• İyatrojenik sebeplerle kök uçlarında kistlerin oluşması sonucu,aynı zamanda bu kistler yandaki dişe de zarar verebilir.
• Daha önceden yapılmış olan dolgular veya kaplamaların altında tekrar eden çürükler,
• Tabii ki en büyük en sık karşılaşılan faktör DİŞ ÇÜRÜKLERİDİR.

Peki bir dişin kanal tedavisine ihtiyacı olduğunu nasıl anlarız ?

• İlgili diş bölgesinde soğuk,tatlı,ekşi gibi dış uyaranlara karsı keskin ve kısa süreli ağrılar hissediyorsak
• Uyarıcı bir etken olmadan durup dururken spontan ağrılarımız oluşuyorsa
• Özellikle gece yatarken veya eğildiğimiz zaman şiddetli ağrı hissetmemiz
• Çiğneme-ısırma sırasında ağrı oluşuyorsa
• Yüz,boyun veya diş eti bölgesinde oluşan şişlik
• Soğuk ve sıcağa karşı sürekli olan diş hassasiyetleri
• Diş etlerinde oluşan sivilce benzeri yaralar
• Sinirlerin ölmesi(Travmatik) sonucunda dişte oluşan kahverengimsi renk değişimi
• Hiçbir belirti olmadan da kök uçlarında kistik yapılar olabilir bu yüzden 6 ayda bir kontrollerimizi yaptırmakta fayda var.

Bir dişin kanal tedavisine gitmemesi için ne yapmalıyız?

Öncelikle kanal tedavilerinin başlıca sebebi çürüktür. Bu yüzden 6 ayda bir yılda bir düzenli olarak kontrollere gelmemiz gereklidir. Çürümeye başlamış bir diş kendi kendine kesinlikle iyileşmez,zamanla birlikte çürük dişin özüne doğru inmeye başlar ve dişin özüne ulaştığı veya çok yakınlaştığı zaman artık sinirler enfekte olmaya başlar ve artık iş işten geçmiştir. Çürüğe ne kadar erken müdahale edilirse kanala gitme şansı o kadar azalır. Yani sadece dolgu yapılması yeterli olur. Tabiiki yukarı belirtmiş olduğumuz semptomlar varsa iş işten artık geçmiştir. Bu yüzden düzenli aralıklarla diş kontrolleri önemlidir.

Peki kanal tedavisine gitmemesi neden önemlidir?

Her dişin yapısında pulpa (sinirsel,damarsal ağlar,bağ dokusu) bulunur. Pulpa dişe canlılık verir,Pulpa sayesinde kan desteği,mineral,vitamin ve besinsel destekleri pulpa sağlar. Sonuç olarak dişe ömür verir.Bu yüzden dişlerimizdeki çürüklerimiz ilerlemeden erken önlem almalıyız. Çünkü kanal tedavisiyle dişteki enfekte pulpayı almaktayız ve dişin ömrü kısalmaktadır, Diş artık beslenememektedir ve daha kırılgan yapıda olur.

Peki pulpayı alıyoruz diye kanal tedavisi yaptırmamalı mıyız?

Çürüğü ne kadar erken temizlersek o kadar iyidir diye düşünmeliyiz.Ne kadar çok beklersek çürük o kadar ilerler ve o kadar dişten kayıp artar. Bu sefer kanal tedavisiyle dişi kurtaramayabiliriz ve çekim yapmak gerekebilir. Bu yüzden de pulpa enfekte olduysa onu tedavi ederek aslında dişin ömrünü artırmaktayız.

Kanal tedavili bir diş ağrı yapar mı yaparsa neden yapar ?

Kanal tedavisi sırasında dişin pulpa dokusu (Sinirsel,damarsal ağlar) alınmaktadır, Tedavi bittikten ağrı çok büyük ihtimal kesilmektedir fakat  ilk birkaç gün veya hatta birkaç  hafta hafif ağrı veya çiğnemede hassasiyet olabilir.Çünkü kanal tedavisinde alınan pulpa dokusu kök ucunda yara dokusu oluşturmaktadır ve bunun bir iyileşme süresine ihtiyacı vardır. Doku kendini yenileyip tamir edince bu ağrı geçmektedir.

Kanal tedavisi yapılmış bir diş iyileştikten sonra ağrı yapabilir mi ?

Eğer ki kanal tedavisi doğru tekniklerle doğru bir şekilde yapılmamışsa ağrı yapabilir.Bu durumda kanal tedavisini yenilemek gerekebilir.

• Dirençli bakteriler sonucu kök ucunun iyileşmemesi veya kanala sonradan mikroorganizmaların girip tekrardan kök ucunda iltihap oluşturması
• Kanal dolgularının vucut tarafından yabancı madde olarak algılanması
• Kök kanallarında ekstra sinir odasının bulunması
• Kök ucunda bulunan kistler
• Kök kanal tedavisinin gerektiği gibi doğru bir şekilde yapılmaması
• Kök kısmında çatlak veya kırık hattının bulunması
• Sızdırmazlığın sağlanamaması

Kanal tedavisinde daha sonradan oluşan veya yapılmasına rağmen ağrının geçmemesinin sebepleri bunlar olabilir. Kanal tedavisine rağmen geçmeyen ağrınız veya çiğnemede ağrınız hala devam ediyorsa kanal tedavisinin incelenmesinde veya başka diş kaynaklı olabilme ihtimaline karşılık muayene olmanızda fayda var.